Φορολογία Ακίνητης Περιουσίας 2022 - Επιστημονική Ομάδα Astbooks

Εκδόσεις Astbooks - Φορολογία Ακίνητης Περιουσίας 2022 - Επιστημονική Ομάδα Astbooks

Λίγα λόγια για το βιβλίο:

Η αγορά ακινήτων αποτελεί μια ιδιαίτερη αγορά με σημαντική επίδραση στις μακροοικονομικές εξελίξεις και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Σε ό,τι αφορά την ιδιοκατοίκηση, η Ελλάδα βρίσκεται πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με περισσότερα από επτά στα δέκα νοικοκυριά να στεγάζονται σε δικό τους σπίτι. Συγκεκριμένα, στη χώρα μας το ποσοστό της ιδιοκατοίκησης το 2020 ανερχόταν στο 74,6%, ενώ το υπόλοιπο 25,4% νοίκιαζε σπίτι, ενώ βάσει των στοιχείων από την πλατφόρμα myPROPERTY της ΑΑΔΕ σχεδόν 600 ιδιοκτησίες μεταβιβάζονται καθημερινά. Πιο συγκεκριμένα, από την αρχή του έτους η πλατφόρμα έχει υποδεχθεί σχεδόν 140.000 δηλώσεις για μεταβιβάσεις ακινήτων, με τις περισσότερες να αφορούν αγοραπωλησίες και να ακολουθούν οι γονικές παροχές.

Βάσει των ανώτερο η επιστημονική μας ομάδα έκρινε σκόπιμη την παρούσα έκδοση με τίτλο «Φορολογία Ακίνητης Περιουσίας», προκειμένου να καλύψει όλη την φορολογική νομοθεσία που αφορά τα ακίνητα. Η παρούσα έκδοση χωρίζεται σε εννέα (9) κεφάλαια και συγκεκριμένα περιλαμβάνει:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’: Φορολογία εισοδήματος από ακίνητη περιουσία, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν.4172/2013), κωδικοποιημένος μέχρι και τον ν.4972/2022 (ΦΕΚ Α` 181/23.9.2022). Ενδεικτικά, στο κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνονται:

Έννοια εισοδήματος από ακίνητη περιουσίαΕισόδημα από ακίνητη περιουσία που αποκτούν φυσικά και νομικά πρόσωπαΕισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση ακίνητης περιουσίαςΤεκμαρτό εισόδημα και τεκμαρτή δαπάνη από ιδιοχρησιμοποίηση ακινήτουΔωρεάν παραχώρησηΕισόδημα από ακίνητη περιουσία που αποκτάται σε είδοςΑνέγερση κτίσματος ή βελτιώσεις και επεκτάσεις με δαπάνες του μισθωτή σε ακίνητο κυριότητας του εκμισθωτήΈκπτωση δαπανών από το εισόδημα από ακίνητη περιουσίαΑνείσπρακτα εισοδήματα από ακίνητη περιουσίαΕισόδημα από ακίνητη περιουσία που αποκτούν τα ΜΗ κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπαΦορολογική μεταχείριση εργασιών ανακαίνισηςΕισόδημα από ακίνητη περιουσία που αποκτούν Ο.Τ.Α.Εισόδημα από ακίνητη περιουσία που αποκτούν σχολικές επιτροπέςΜισθώσειςΗλεκτρονικά μισθωτήρια - Οδηγίες χρήσης της εφαρμογής «Δηλώσεις μίσθωσης ακινήτων»ΥπεκμισθώσειςΒραχυχρόνιες μισθώσεις (Airbnb)Φορολογική αντιμετώπιση των ποσών (προμηθειών) που καταβάλλονται από τις πλατφόρμεςΕγχειρίδιο χρήσης για την εφαρμογή μητρώου ακινήτων βραχυχρόνιας διαμονής (Airbnb)Μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας – υπεραξίαΑντικειμενικές δαπάνες ακινήτωνΔαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (τεκμήρια)Αποτύπωση εισοδήματος από ακίνητη περιουσία και έκπτωσης δαπανών στο έντυπο Ε1Αποτύπωση εισοδήματος από ακίνητη περιουσία και έκπτωσης δαπανών στο έντυπο ΝΣυμπλήρωση Ε2

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’: Δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9), σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 23 και 23Α του ν.3427/2005, κωδικοποιημένος μέχρι και τον ν.4916/2022 (ΦΕΚ Α` 65/28.3.2022) καθώς και ΕΝ.Φ.Ι.Α. σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4223/2013 (άρθρα 1-13), κωδικοποιημένος μέχρι και τον ν.4935/2022 (ΦΕΚ A` 103/26.5.2022). Ενδεικτικά, στο κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνονται:

Υπόχρεοι υποβολής Ε9Χρόνος υποβολής Ε9Προθεσμίες υποβολής αρχικών και τροποποιητικών Ε9Προθεσμία υποβολής Ε9 ύστερα από αποποίηση κληρονομιάςΠροθεσμίες υποβολής Ε9 για παλαιότερα έτηΔεδομένα που αναγράφονται στο Ε9Υποβολή Ε9 σε περίπτωση θανάτουΥποβολή Ε9 σε περίπτωση κληρονομιάςΔήλωση θανάτου στο μητρώο της Δ.Ο.Υ.Υποβολή Ε9 από συζύγους και τέκναΣύνδεση Ε9 με ΕΝ.Φ.Ι.Α. για τον υπολογισμό του φόρουΥποκείμενοι στον ΕΝ.Φ.Ι.Α.Απαλλαγές – μειώσεις – εκπτώσεις από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α.Διαδικασία χορήγησης εκπτώσεων - μειώσεωνΜειώσεις ΕΝ.Φ.Ι.Α. ημιτελών και ειδικών κτιρίωνΥπολογισμός ΕΝ.Φ.Ι.Α.Διόρθωση φορολογητέας αξίας (διαδικασία)Συμπληρωματικός ΕΝ.Φ.Ι.Α. νομικών προσώπωνΔήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α.Αναστολή ΕΝ.Φ.Ι.Α. και διαδικασία χορήγησής τηςΥποχρεώσεις τρίτων σχετικές με τον ΕΝ.Φ.Ι.Α.Πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. (δικαίωμα λήψης, πότε απαιτείται, χορήγηση)Οδηγίες χρήσης της ηλεκτρονικής εφαρμογής συμπλήρωσης του Ε9Οδηγίες συμπλήρωσης Ε9 ανά πίνακα του εντύπουΠαραδείγματα συμπλήρωσης του Ε9Ειδικά ζητήματα συμπλήρωσης του Ε9 (ακίνητα Ο.Τ.Α., αντιπαροχή, αυθαίρετα, ημιυπαίθριοι, δάση)Πρόστιμα σχετικά με το Ε9 και τον ΕΝ.Φ.Ι.Α.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’: Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.), σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν.2859/2000), κωδικοποιημένος μέχρι και τον ν.4965/2022 (ΦΕΚ Α` 162/2.9.2022). Ενδεικτικά, στο κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνονται:

Φ.Π.Α. ακινήτων μετά την 1.1.2006Υποχρεώσεις κατασκευαστών ακινήτωνΥποχρεώσεις ευκαιριακών κατασκευαστών ακινήτωνΠωλήσεις ακινήτων από ιδιώτεςΠροϋποθέσεις επιβολής Φ.Π.Α.Αναστολή Φ.Π.Α. στα αδιάθετα ακίνηταΔιαδικασία χορήγησης αναστολής Φ,Π.Α.Αναστολή Φ.Π.Α. στην αντιπαροχήΈκπτωση Φ.Π.Α. στην αναστολήΔιακανονισμός Φ.Π.Α. στην αναστολήΔηλώσεις Φ.Π.Α. υποκείμενων που έχουν ενταχθεί στο καθεστώς αναστολήςΒιβλίο κοστολογίουΣτοιχείο «Παράδοση Κτισμάτων»Μεταβίβαση ακινήτου – Ειδική δήλωση Φ.Π.Α.Οδηγίες συμπλήρωσης και υποβολής της Ειδικής Δήλωσης Φ.Π.Α.Ειδική δήλωση ως «Δήλωση Φ.Μ.Α.»Απαλλαγή Φ.Π.Α. της παράδοσης «παλαιών» ακινήτωνΑυτοπαράδοση ακινήτουΧρόνος γέννησης της φορολογικής υποχρέωσηςΦορολογητέα αξίαΑντιπαροχήΠλειστηριασμός νεόδμητου ακινήτου οικοδομικής επιχείρησηςΜεταβίβαση ημιτελούς ακινήτουΠροϋπολογιστικό κόστοςΑπολογιστικό κόστοςΑνέγερση οικοδομής από κοινωνίαΑνέγερση οικοδομής από κοινοπραξίαΜη επιβολή Φ.Π.Α. σε τεχνικά έργα του ΔημοσίουΕκμίσθωση επαγγελματικών χώρων (επιλογή φορολόγησης)Υπηρεσίες μηχανικών – δικηγόρωνΠαροχή υπηρεσιών σχετικών με ακίνητα (τόπος φορολόγησης)Παραδείγματα απόδοσης Φ.Π.Α. από επιχείρηση ανέγερσης οικοδομών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’: Φόρος Μεταβίβασης Ακινήτων (Φ.Μ.Α.), σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.1521/1950, όπως κυρώθηκε, τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με τον ν.1587/1950, κωδικοποιημένος μέχρι και τον ν. 4941/2022 (ΦΕΚ Α` 113/16.6.2022). Ενδεικτικά, στο κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνονται:

Αντικείμενο του Φ.Μ.Α.Υποκείμενο του Φ.Μ.Α.Ειδικές περιπτώσεις επιβολής του Φ.Μ.Α. (διπλή μεταβίβαση, μεταγραφή, πλειστηριασμός, μεταβίβαση σε εργολάβο από αντιπαροχή, χρησικτησία)Μεταβίβαση νεόδμητου ακινήτου σε τράπεζα λόγω μεταβίβασης με δικαστική εκχώρησηΦ.Μ.Α. κατά τη χρησικτησίαΕπιστροφή φόρου χρησικτησίαςΦορολογητέα αξία ακινήτουΥπολογισμός αξίας εμπραγμάτων δικαιωμάτωνΑξία μεταβιβαζόμενων ιδανικών μεριδίωνΦορολογητέα αξία ακινήτου σε περίπτωση συμβολαιογραφικού προσυμφώνου ανταλλαγήςΦορολογικοί συντελεστέςΑπαλλαγές από το Φ.Μ.Α.Δήλωση Φ.Μ.Α.Έλεγχος Δήλωσης Φ.Μ.Α.Ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης Φ.Μ.Α.Διαδικασία υποβολής δήλωσης Φ.Μ.Α.Αποδεικτικό καταβολής Φ.Μ.Α.Επιστροφή Φ.Μ.Α.Πρόστιμα σχετικά με τον Φ.Μ.Α.Τόκοι στις φορολογίες κεφαλαίουΥποχρεώσεις Συμβολαιογράφων – ΥποθηκοφυλάκωνΑπαγορεύσεις σύνταξης συμβολαίωνΕπιστροφή του Φ.Μ.Α.Αντιμετώπιση των τακτοποιούμενων χώρων κατά την μεταβίβασηΔιανομή ακινήτων μεταξύ συγκύριωνΑπαλλαγή από τον Φ.Μ.Α. της πρώτης κατοικίας (δικαιούχοι, όρια, επαναχορήγηση, δικαιολογητικά)Οδηγίες χρήσης της εφαρμογής «Ηλεκτρονική υποβολή Αρχικών Δηλώσεων Φόρου Με-ταβίβασης Ακινήτων» (myPROPERTY)Οδηγίες χρήσης της εφαρμογής «Αποδεικτικό Καταβολής»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’: Ειδικός Φόρος Ακινήτων (Ε.Φ.Α.), σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.3091/2002 (άρθρα 15-17), κωδικοποιημένος μέχρι και τον ν.4873/2021 (ΦΕΚ Α`248/16.12.2021). Ενδεικτικά, στο κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνονται:

Αντικείμενο του Ε.Φ.Α.Υποκείμενο του Ε.Φ.Α.Συντελεστής του Ε.Φ.Α.Εξαιρέσεις από τον Ε.Φ.Α.Ευθύνη παρένθετων προσώπωνΔιαδικασία επιβολής του Ε.Φ.Α.Πρόστιμα σχετικά με τον Ε.Φ.Α.Οδηγίες χρήσης της εφαρμογής Ε.Φ.Α.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ’: Φορολογία Κληρονομίων, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.2961/2001 (άρθρα 2-32, 61-84 και 99-116), κωδικοποιημένος μέχρι και τον ν.4949/2022 (ΦΕΚ Α` 126/30.6.2022). Ενδεικτικά, στο κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνονται:

Περιουσία που υποβάλλεται σε φόροΣυνυπολογισμός δωρεών, γονικών παροχώνΥποκείμενο φόρουΥπόχρεοι σε δήλωσηΠροθεσμίες υποβολής δηλώσεωνΤρόπος υποβολής δήλωσηςΣυμπλήρωση ελλείψεων δήλωσηςΈγγραφα που πρέπει να επισυνάπτονται στη δήλωσηΔιόρθωση λογιστικών λαθών στη δήλωσηΧρόνος γένεσης φορολογικής υποχρέωσηςΜετάθεση του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσηςΧρόνος και τρόπος προσδιορισμού αξίας (επικαρπία, ψιλή κυριότητα)Περιουσιακά στοιχεία που έχουν απαλλοτριωθεί ή έχουν υποστεί ζημιές μετά την κτήσηΠαραχώρηση περιουσιακών στοιχείων στο ΔημόσιοΈκπτωση χρεών – βαρών – κληροδοτημάτωνΑπαλλαγές από το φόροΑπαλλαγή πρώτης κατοικίας (δικαιούχοι, όρια, δικαιολογητικά)Ειδικές εκπτώσειςΈκπτωση φόρου συνυπολογιζόμενων δωρεών, γονικών παροχώνΈκπτωση φόρου αλλοδαπήςΦορολογητέο ποσόΚατάταξη φορολογουμένων - Φορολογικές κλίμακεςΦόρος σε περίπτωση αποποίησης κληρονομιάςΠρόστιμα - Ποινικές κυρώσειςΚαταβολή φόρου κτήσεων αιτία θανάτουΠράξεις καταλογισμού του φόρου (αρχικές, μερικές, συμπληρωματικές)Διόρθωση λογιστικών λαθών μη οριστικών πράξεωνΝέα εκκαθάριση του φόρου (και σε σχολάζουσα κληρονομιά)Παραγραφή δικαιώματος επιβολής φόρου και προστίμουΥποχρεώσεις (αρχών, προσώπων, συμβολαιογράφων, γραμματέων δικαστηρίων, δανειστών κληρονομιάς)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ’: Φόρος Δωρεάς και Γονικής Παροχής, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.2961/2001 (άρθρα 34-45 και 85-90), κωδικοποιημένος μέχρι και τον ν.4949/2022 (ΦΕΚ Α` 126/30.6.2022). Ενδεικτικά, στο κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνονται:

Κτήση αιτία δωρεάς και γονικής παροχής – γενικάΠεριουσία που υποβάλλεται σε φόροΣυνυπολογισμός προγενέστερων δωρεών, γονικών παροχώνΥποκείμενο φόρουΧρόνος γένεσης φορολογικής υποχρέωσηςΜετάθεση χρόνου γένεσης φορολογικής υποχρέωσηςΑξία αντικειμένων φορολογίαςΨιλή κυριότηταΑκύρωση και ανάκληση δωρεών και γονικών παροχώνΑπαλλαγές από το φόροΕιδικές περιπτώσεις δωρεώνΥπολογισμός του φόρουΥπόχρεοι σε δήλωσηΠροθεσμίες υποβολής δηλώσεωνΠεριεχόμενο δηλώσεωνΚαταβολή φόρουΤρόπος υποβολής δηλώσεωνΗλεκτρονική υποβολή δήλωσης φόρου δωρεών, γονικών παροχών «Δήλωση Δωρεάς/Γονικής Παροχής»Οδηγός χρήσης της εφαρμογής «Ηλεκτρονική υποβολή Αρχικών Δηλώσεων Φόρου Δωρεάς – Γονικής Παροχής» (myPROPERTY)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η’: Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (Τ.Α.Π.), σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.2130/1993 (άρθρο 24), κωδικοποιημένος μέχρι και τον ν.4954/2022 (ΦΕΚ Α` 136/9.7.2022). Στο εν λόγω κεφάλαιο αναλύονται θέματα σχετικά με το Χαρτόσημο και λοιπά θέματα. Ενδεικτικά, στο κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνονται:

Αντικείμενο του Τ.Α.Π.Βεβαίωση περί μη οφειλής Τ.Α.Π. (έκδοση, ισχύς, χρηματική εγγύηση)Αναστολή υποβολής της βεβαίωσης Τ.Α.Π. για μεταβίβαση ακινήτουΥπόχρεος στο Τ.Α.Π.Συντελεστής Τ.Α.Π.Υπολογισμός του Τ.Α.Π.Υπολογισμός αξίας των ακινήτωνΠροσδιορισμός της αξίας με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίουΑπαλλαγές από το Τ.Α.Π.Διαδικασία και δικαιολογητικά απαλλαγής από το Τ.Α.Π. για τα ΜΗ κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπαΤ.Α.Π. σε παραχωρημένο δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης ανοικτής θέσης στάθμευσηςΒεβαίωση και είσπραξη του Τ.Α.Π. για ακίνητα που έχουν μετρητήΒεβαίωση και είσπραξη του Τ.Α.Π. για ακίνητα που δεν έχουν μετρητήΠρόστιμο / Κυρώσεις (διακοπή ρεύματος)Χαρτόσημο στα μισθώματα ακινήτωνΧαρτόσημο στη μίσθωση κατοικιών από Μ.Κ.Ο.Χαρτόσημο στη βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb)Χαρτόσημο στις εργολαβικές συμβάσειςΧαρτόσημο στις εργολαβικές συμβάσεις με αντιπαροχήΠαραγραφή για την επιβολή τελών χαρτοσήμουΕμπορικές μισθώσεις ακινήτων με εκμισθωτή το Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ’: Πρακτικά Θέματα. Το κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνει πενήντα (50) πρακτικά ζητήματα υπό την μορφή ερωτοαπαντήσεων.

Τέλος, προς διευκόλυνση του αναγνώστη, η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει περισσότερα από 200 παραδείγματα,  συχνές ερωτήσεις απαντήσεις σχετικά με το Ε9, τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., την Ηλεκτρονική δήλωση Φ.Μ.Α., για την Ηλεκτρονική Εφαρμογή «Αποδεικτικό Καταβολής», την «Ηλεκτρονική δήλωση φόρου Δωρεάς – Γονικής Παροχής» καθώς και παλαιότερες εγκύκλιοι σχετικά με τον υπολογισμό της αξίας ακινήτων κατά το σύστημα του Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξίας Ακινήτων (Α.Π.Α.Α.).

• Λοιποί Συγγραφείς: Ιωάννα Καλοκύρη
• Λοιποί Συγγραφείς: Παναγιώτης Κοτσώνης
• Λοιποί Συγγραφείς: Κωνσταντίνος Λάμπος
• Λοιποί Συγγραφείς: Αγαθή Παπακίτσου
• Λοιποί Συγγραφείς: Παναγιώτης Α. Πετρόπουλος