Ιστορία της αρχαίας και της μεσαιωνικής φιλοσοφίας - Λάμπρος Κουλουμπαρίτσης

Εκδόσεις Καστανιώτης - Ιστορία της αρχαίας και της μεσαιωνικής φιλοσοφίας - Λάμπρος Κουλουμπαρίτσης

Λίγα λόγια για το βιβλίο :

Από το πρωτότυπο γαλλικό βιβλίο του συγγραφέα, με τίτλο Histoire de la philosophie ancienne et médiévale (εκδ. Grasset, Παρίσι 1998), είχε μετα­φραστεί στις εκδόσεις Εξάντας ένα πρώτο μέρος της αρχαίας φιλοσο­φίας μέχρι τον Κλήμη τον Αλεξανδρέα και τον Ωριγένη. Ο δεύτερος αυ­τός τόμος παρουσιάζει τη συνέχεια, με αφετηρία τη σκέψη του Πλωτί­νου και των μαθητών του, καθώς και των Πατέρων του χριστιανισμού. Ακολουθεί η μελέτη της ελληνορωμαϊκής πολυθεϊστικής διανόησης, μέ­χρι το κλείσιμο της νεοπλατωνικής σχολής των Αθηνών από τον Ιου­στινιανό, και η εξιχνίαση του χριστιανικού νεοπλατωνισμού του Διονύ­σιου Αρεοπαγίτη, του Μάξιμου του Ομολογητή και του Ιωάννη του Δα­μασκηνού, πριν από τη λεπτομερή ανάπτυξη πέντε αιώνων του μεσαιω­νικού στοχασμού σε πολλές εκφάνσεις. Η έρευνα ολοκληρώνεται με τη σκέψη του Πλήθωνος, ο οποίος επανήλθε σε μια ανανεωμένη μορφή της πλατωνικής φιλοσοφίας και συγχρόνως εγκαινίασε τη φιλοσοφία της Αναγέννησης.

Για να διασαφηνίσει την ιστορική αυτήν οδύσσεια της σκέψης, ο συγ­γραφέας χρησιμοποίησε νέα μέθοδο ανάγνωσης, που διερευνά την ιστο­ρικότητα της φιλοσοφίας αναδεικνύοντας διανοητές από τους οποίους ορισμένοι διατήρησαν την παρουσία τους με ποικίλες διαχρονικές με­ταμορφώσεις εις βάρος πολλών άλλων που λησμονήθηκαν είτε από ά­γνοια ή αδιαφορία, είτε ακόμα και εξαιτίας της απώλειας των έργων τους λόγω φυσικών, κλιματικών και τεχνικών φαινομένων ή θρησκευ­τικών ή ιδεολογικών προσχημάτων. Αυτή η πολυσχιδής ιστορική προ­οπτική αναδεικνύει κυρίως τις φιλοσοφίες που επιβλήθηκαν κατόπιν επιλογής ή χάρη των περιστάσεων, με την επιρροή κυρίως του πλατω­νισμού και του αριστοτελισμού. Έτσι, στην προαγωγή ορισμένων θε­μάτων με την αναγωγή τους αποκλειστικά στη μονομερή οντολογία, την οποία θεμελίωσε κυρίως ο Θωμάς Ακινάτης στον 13ο αιώνα, η φι­λοσοφική αφήγηση του βιβλίου δίνει επιπλέον έμφαση στην ιστορική πολυπλοκότητα, ενσωματώνοντας αφενός τις μυθικές προσεγγίσεις και τους μυστικισμούς, και αφετέρου τις ενολογικές και αγαθολογικές πρακτικές της μεταφυσικής, που προσδιόρισαν την πολυδιάστατη ιστο­ρικότητα της ευρωπαϊκής σκέψης.